Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Sokółce

UZASADNIENIE

Wnioskiem jaki do Sądu Rejonowego w S. wpłynął 22 listopada 2013r. (k.2-4) R. O.wystąpiła o dokonanie działu spadków po W. J.i A. J. (1), jak też podziału majątku wspólnego W.i A.małżonków J..

Uzasadniając wniosek inicjatora postępowania wskazała w pierwszym rzędzie, iż postanowieniem z 20.06.2007r. Sąd Rejonowy w S.stwierdził nabycie spadku po W. J.na rzecz żony A.w 1/4 części oraz dzieci: A. J. (2), B. J., T. J.i R. O.z udziałami wynoszącymi po 3/16 części. Tym samym postanowieniem sąd stwierdził także nabycie spadku po A. J. (1)na rzecz A. J. (2), R. O., B. J.i T. J.z udziałami wynoszącymi po 1/4 części. Z kolei w sprawie II Ns 3968/09 Sąd Rejonowy w B.wydał postanowienie stwierdzające nabycie spadku po B. J.na rzecz dzieci J. J. (1), K. J.i M. O.. Jak wynikało to z dalszych wywodów wnioskodawczyni, w chwili śmierci W. J.pozostawał on w związku małżeńskim z A. J. (1), przy czym małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. Według twierdzeń R. O.do majątku spadkodawców wchodzą 3 działki, a mianowicie nieruchomość oznaczona numerem ewidencyjnym (...)o powierzchni 0,09ha, (...)o powierzchni 0,42ha, a ponadto oznaczona numerem (...) o powierzchni 0,21ha, położone w S.w gminie K..

Wskazując proponowany sposób podziału R. O. wniosła o przyznanie prawa własności wszystkich w/w działek na swoją rzecz.

J. J. (2)przychylił się do wniosku co do zasady, jak i co do proponowanego przez inicjatorkę postępowania sposobu podziału, nie wnosząc początkowo o zasądzenie na swoją rzecz spłat pieniężnych (k.35-36). Pismem procesowym z 12.02.2014r. Wystąpił on do Sądu Rejonowego w B. o dokonanie częściowego działu spadku po B. J.– w zakresie udziału w majątku nabytym przezeń po rodzicach W.i A. J. (1)(k.76). Postanowieniem z 3.04.2014r. (k.85) Sąd Rejonowy w B. przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w S.. Analogiczne jak J. J. (1)stanowisko procesowe w sprawie zajęła A. J. (2)(k.35-36). Uczestnik T. J.nie ustosunkował się do żądania wniosku. W dalszym toku postępowania J. J. (1)zmodyfikował zajmowane stanowisko procesowe wnosząc o zasądzenie na swoją rzecz spłaty pieniężnej jak też wnioskując o zasadzenie spłaty na rzecz K. J.– na podstawie udzielonego przez uczestniczkę pełnomocnictwa do występowania w sprawie (k.121-122, 120). Także M. O.w złożonym oświadczeniu przychyliła się co do zasady do wniosków, wyrażając również zgodę na przyznanie nieruchomości na własność wnioskodawczyni. Wniosła przy tym o zasądzenie na swoją rzecz spłaty pieniężnej.

Na rozprawie w dniu 9.01.2015r. R. O., A. J. (2) i J. J. – działający w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik uczestniczek postępowania K. J. i M. O. wnieśli o zarządzenie sprzedaży licytacyjnej nieruchomości wchodzących w skład spadków i majątku wspólnego W. i A. małżonków J..

Sąd ustalił i zważył co następuje:

W. J., syn F.i M.zmarł 31 maja 1992 roku w S.i tam ostatnio stale zamieszkiwał. Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2007 roku Sąd Rejonowy w S. stwierdził nabycie spadku po spadkodawcy na rzecz żony A. J. (1)w 1/4 części, a ponadto na rzecz dzieci: Agary J., B. J., T. J.i R. O.z udziałmi wynoszącymi po 3/16 części.

A. J. (1), córka A.i Z.zmarła 22 grudnia 1998 roku w B., przed śmiercią zamieszkiwała w miejscowości S.. Postanowieniem z 20 czerwca 2007r. wydanym w sprawie I Ns 144/07 Sąd Rejonowy w S. stwierdził nabycie spadku po spadkodawczyni na rzecz dzieci: A. J. (2), B. J., T. J.i R. O.z udziałami wynoszącymi po 1/4 części.

B. J., syn W.i A.zmarł 9 sierpnia 2001r. w K., ostatnio stale zamieszkiwał w C.. Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2010 roku, wydanym w sprawie II Ns 3968/09 Sąd Rejonowy w S. stwierdził nabycie spadku po spadkodawcy na rzecz dzieci: M. O., J. J. (1)i K. J.z wynoszącymi po 1/3 części udziałami.

W skład majątku wspólnego W.i A.małżonków J.wchodziło gospodarstwo rolne o powierzchni 8,35ha, położone w S., nabyte na podstawie aktu własności ziemi wydanego 31 października 1975 roku wydanego w sprawie (...).OU. (...). Wskazane gospodarstwo rolne decyzją Naczelnika Gminy w K.z 29 września 1987 roku zostało przejęte na własność Skarbu Państwa. Spod przejęcia wyłączona została działka zabudowana, oznaczona numerem ewidencyjny (...). Z kolei decyzją Wójta Gminy K.z 5.08.1991 roku, wydaną na podstawie art.118 ust.1 i 4 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników przyznano W. J.i A. J. (1)prawo własności działek oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...).

Za wyjątkiem działki (...) – zabudowanej drewnianym budynkiem mieszkalnym, murowanym chlewem i stodołą pozostałe wchodzące w skład majątku wspólnego W. i A. małżonków J., w skład spadków po w/w, a ponadto w skład spadku po B. J. nieruchomości są niezabudowane. Łączna wartość wszystkich nieruchomości wynosi 61000 złotych.

Wyrażone wartościowo udziały (po 1/4 części) R. O., A. J. (2) i T. J. w majątku stanowiącym przedmiot postępowania wynosiły po 15250 złotych. Udziały J. J. (1), M. O. i K. J. wynosiły z kolei po 5083,33 złotych.

Powyższy nie budzący jakichkolwiek wątpliwości i bezsporny stan faktyczny sąd ustalił na podstawie akt sprawy I Ns 144/07 Sądu Rejonowego w S., zwłaszcza zaś postanowienia z dnia 20.06.2007r., postanowienia Sądu Rejonowego w B.z dnia 25.01.2010r. W sprawie II Ns 3968/09 (k.43 akt I Ns 144/07 SR w S.), aktu własności ziemi nr (...).OU. (...) (k.6), wypisu z rejestru gruntów i mapy (k.7-8), decyzji Wójta Gminy K.z 5.08.1991r. (k.29), decyzji Naczelnika Gminy w K.z 29.09.1987r. (k.30), a ponadto w oparciu o treść opinii opracowanej przez biegłego z zakresu szacowania nieruchomości mgr inż. J. Ł.(k.127-152).

Stosownie do regulacji odsyłającej z art.46 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do podziału majątku wspólnego od chwili ustania wspólności stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku. W myśl z kolei art.1035 kodeksu cywilnego do wspólności majątku spadkowego przypadającego kilku spadkobiercom oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Zasadniczy (preferowany przez prawodawcę) sposób podziału majątku stanowiącego przedmiot współwłasności zgodnie z treścią art.211§1 kodeksu cywilnego stanowi tzw. podział fizyczny rzeczy wspólnej. Poza wskazanym sposobem wyjścia ze współwłasności ustawodawca przewidział również możliwość przyznania rzeczy jednemu ze współwłaścicieli – z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź też jej sprzedaży (i podziału uzyskanej w wyniku licytacji kwoty).

W sprawie poddanej pod rozstrzygnięcie sądu tak wnioskodawczyni jak też uczestnicy postępowania w osobach A. J. (2) i J. J. (1) – działającego w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik M. O. i K. J. nie wyrazili zgody na przyznanie im (na własność bądź też współwłasność) wchodzących w skład majątku wspólnego W. i A. małżonków J., w skład spadku po w/w i w skład spadku po B. J. działek oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...). Wskazując – czy to jak J. J. (1) na wolę uzyskania wyłącznie finansowej rekompensaty, czy też jak R. O. i A. J. (2) na zamiar sprzedaży nieruchomości i dokonania podziału uzyskanych w ten sposób środków z jednej strony oraz na brak możliwości finansowych dokonania spłat pozostałych uczestników w przypadku przyznania im rzeczy strony postulował ostatecznie by do podziału majątku stanowiącego przedmiot postępowania doszło na trzeci ze sposobów (t.j. sprzedaż rzeczy).

Uwzględniając stanowiska stron sąd stosownie orzekł zatem o podziale majątku wspólnego W. i A. małżonków J., dziale spadków po w/w i częściowym dziale spadku po B. J. poprzez sprzedaż licytacyjną nieruchomości oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...) położonych w S. (punkt I postanowienia), jak również o podziale sumy uzyskanej w wyniku sprzedaży stosownie do przysługujących poszczególnym stronom udziałom w tymże majątku (punkt II postanowienia).

O nieuiszczonych kosztach sądowych, obejmujących opłatę od wniosku w kwocie 2000 złotych jak też wyłożoną przez Skarb Państwa kwotę 1625,22 złotych - przeznaczoną na pokrycie wydatków związanych z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości sąd orzekł na podstawie art.113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art.520§1k.p.c., obciążając nimi strony stosownie do przysługujących im udziałów.